Grosz

Grosz
Grosz 〈[ grɔ̣ʃ] m.; -, -ypoln. Münze, 1/100 Złoty [poln. <tschech. groš; <mlat. (denarius) grossus „dicker (Dinar)“; verwandt mit Groschen]

* * *

Grosz [grɔʃ], der; -, -e [poln. grosz < tschech. groš < spätmhd. grosche, Groschen]:
Untereinheit der Währung in Polen (= 0,01 Zloty).

* * *

I
Grosz
 
[grɔʃ; polnisch, von Groschen] der, -/-y, kleine Währungseinheit in Polen: 100 Groszy (Gr, gr) = 1 Złoty.
II
Grosz
 
[grɔs], George, eigentlich Georg Ehrenfried Grosz, Maler und Grafiker, * Berlin 26. 7. 1893, ✝ Berlin (West) 6. 7. 1959; ausgebildet an der Dresdner Akademie und an der Kunstgewerbeschule in Berlin bei E. Orlik. Ab 1917 arbeitete er wiederholt zusammen mit J. Heartfield (Gestaltung der Zeitschrift »Neue Jugend«, Collagen, Fotomontagen u. a.). Als Mitbegründer der Berliner Dadagruppe (1918) war er entscheidend an der Dadabewegung beteiligt. In Gemälden und besonders in krassen Karikaturen, die zum Teil als Mappenwerke veröffentlicht wurden, entlarvte Grosz soziale Missstände der Weimarer Republik und verspottete Bourgeoisie, Kirche, Kapitalismus und Militarismus. Er wurde neben O. Dix Hauptvertreter der veristischen Richtung der Neuen Sachlichkeit. Seine Porträts zeichnen sich durch ihre psychologische Schärfe aus. Er illustrierte Werke von H. Ball, B. Brecht, R. Huelsenbeck, F. Jung, E. Toller, H. Kesten u. a. 1932 erhielt Grosz einen Lehrauftrag in New York, und ab 1933 lebte er, in Deutschland als »entartet« verfemt und ausgebürgert (1938), in den USA. 1938 wurde er amerikanischer Staatsbürger. Er gab seine klassenkämpferische Haltung auf und unterrichtete an verschiedenen Kunstschulen. Neben »apokalyptischen Bildern« (auch »Höllenbildern«), in denen er sich mit Untergang und Tod auseinander setzte, malte er v. a. Akte, Landschaften und Stillleben. 1946 erschien seine Autobiographie »A little Yes and a big No«. Wenige Wochen vor seinem Tod ließ er sich wieder in Berlin nieder.
 
Werke: Deutschland, ein Wintermärchen (1917-19; verschollen); Porträt Max Herrmann-Neiße (1925; Mannheim, Städtische Kunsthalle); Stützen der Gesellschaft (1926; Berlin, Nationalgalerie); Selbstporträt als Warner (1926; Berlin, Privatsammlung); Frieden II (1946; New York, Whitney Museum of American Art).
 
Grafische Zyklen: Gott mit uns (1920); Das Gesicht der herrschenden Klasse (1921); Abrechnung folgt! (1923); Ecce Homo (1923); Der Spießerspiegel (1925); Über alles die Liebe (1930).
 
Ausgabe: Briefe, herausgegeben von H. Knust (1979).
 
 
U. M. Schneede: G. G. Der Künstler in seiner Gesellschaft (1975);
 A. Dückers: G. G. Das druckgraph. Werk (1979);
 H. Hess: G. G. (a. d. Engl., Dresden 1982);
 
G. G., bearb. v. S. Sabarsky, Ausst.-Kat. (a. d. Engl., 1986);
 
G. G., Berlin - New York, hg. v. P.-K. Schuster, Ausst.-Kat. Neue Nationalgalerie Berlin u. a. (1995);
 R. Schlichter: Die Verteidigung des Panoptikums. Autobiogr., zeit- u. kunstkrit. Schriften sowie Briefe, 1930-1955, hg. v. D. Heisserer (1995).

* * *

Grosz [grɔʃ], der; -, -e ['grɔʃɛ], Gen. Plur. -y ['grɔʃi] [poln. grosz < tschech. groš < spätmhd. grosche, ↑Groschen]: Untereinheit der Währung in Polen (100 Grosze = 1 Zloty).

Universal-Lexikon. 2012.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Grósz — Grosz oder Grósz ist der Familienname folgender Personen: Alfréd Grósz (1885–1973), ungarischer Bergsteiger Christiane Grosz (* 1944), deutsche Schriftstellerin und Keramikerin Emil Grósz (auch Emil von Grósz, Emile de Grósz; 1865–1941),… …   Deutsch Wikipedia

  • Grosz — Grosz, Grósz oder Grősz ist der Familienname folgender Personen: Alfréd Grósz (1885–1973), ungarischer Bergsteiger Christiane Grosz (* 1944), deutsche Schriftstellerin und Keramikerin Emil Grósz (auch Emil von Grósz, Emile de Grósz; 1865–1941),… …   Deutsch Wikipedia

  • Grosz — may refer to: * Grosz, a coin used in Poland as a hundredth part of 1 złoty. Złoty is Polish currency * Groschen, a coin used in various German speaking statesGrosz or Grósz is the surname of: * Elizabeth Grosz, an American philosopher. * George… …   Wikipedia

  • grosz — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż III, D. a; lm D. y {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} jedna setna złotego (jednostki monetarnej w Polsce), także szylinga austriackiego; moneta o takiej wartości : {{/stl 7}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • GROSZ (G.) — GROSZ GEORGE (1893 1959) Dessinateur humoristique berlinois devenu peintre à l’occasion de la Première Guerre mondiale qui accentue sa répulsion pour l’ordre établi. Son œuvre est alors une éblouissante réplique au futurisme italien, auquel il ne …   Encyclopédie Universelle

  • grosz — n. (gr[=o]sh) {groszy} (gr[=o]sh [=e]) a Polish monetary unit, equal to [frac1x100] of a zloty. [WordNet 1.5] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Grosz — [grɔʃ] der; , e (aber: 10 y) <aus poln. grosz »Groschen«> Untereinheit des ↑Zloty, poln. Münzeinheit (=0,01 Zloty) …   Das große Fremdwörterbuch

  • Grosz — Grosz, so v.w. Polnischer Groschen …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Grosz — (spr. grosch), der polnische Groschen von 1/30 Gulden bis 1842 und außer Kurs Ende 1851; seit 1832 in Kupfer (daher Kupfergroschen) 0,7142 g schwer, auch dreifach. Stücke von 10 Groszy in Silbergemisch aus 1787–94 wurden = 16,77 Pf. der… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Grosz — (Georg) (1893 1959) peintre et caricaturiste américain d origine allemande; membre du groupe Dada de Berlin en 1918 …   Encyclopédie Universelle

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”